इन्द्रो॒ रथा॑य प्र॒वतं॑ कृणोति॒ यम॒ध्यस्था॑न्म॒घवा॑ वाज॒यन्त॑म्। यू॒थेव॑ प॒श्वो व्यु॑नोति गो॒पा अरि॑ष्टो याति प्रथ॒मः सिषा॑सन् ॥१॥
indro rathāya pravataṁ kṛṇoti yam adhyasthān maghavā vājayantam | yūtheva paśvo vy unoti gopā ariṣṭo yāti prathamaḥ siṣāsan ||
इन्द्रः॑। रथा॑य। प्र॒ऽवत॑म्। कृ॒णो॒ति॒। यम्। अ॒धि॒ऽअस्था॑त्। म॒घऽवा॑। वा॒ज॒ऽयन्त॑म्। यू॒थाऽइ॑व। प॒श्वः। वि। उ॒नो॒ति॒। गो॒पाः। अरि॑ष्टः। या॒ति॒। प्र॒थ॒मः। सिसा॑सन् ॥१॥
स्वामी दयानन्द सरस्वती
अब तेरह ऋचावाले इकतीसवें सूक्त का प्रारम्भ है, उसके प्रथम मन्त्र में इन्द्रगुणों को कहते हैं ॥
हरिशरण सिद्धान्तालंकार
जितेन्द्रियता-ज्ञानैश्वर्य उपासना
स्वामी दयानन्द सरस्वती
अथेन्द्रगुणानाह ॥
हे मनुष्या! यथाऽरिष्टः प्रथमः सिषासन् मघवेन्द्रो गोपाः पश्वो यूथेव लोकान् व्युनोति वाजयन्तं याति यं लोकमध्यस्थात् तेन रथाय प्रवतं कृणोति तथा भवानाचरतु ॥१॥
डॉ. तुलसी राम
आचार्य धर्मदेव विद्या मार्तण्ड
The attributes of a king are told.
O men ! the commander-in-chief of the army who is splendid like the sun is inviolable, first or best among the army men, desirous of the welfare of all good men, and is endowed with very much honored wealth. He prompts the people as a cowherd goads a band of animals and gets built his car in which he is seated and which takes him to the distant places on the earth. So you should also so.
माता सविता जोशी
(यह अनुवाद स्वामी दयानन्द सरस्वती जी के आधार पर किया गया है।)या सूक्तात इन्द्र व शिल्पविद्येच्या गुणांचे वर्णन असल्यामुळे या सूक्ताच्या अर्थाची पूर्वसूक्तार्थाबरोबर संगती जाणावी.
